1.
אַ
באָק טאָר קײן
גערטנער ניט
זײַן און אַ
בחור טאָר קײן
שדכן ניט
זײַן.
A bok tor kejn gertner
nit zajn un a boxer tor kejn šatxn nit zajn.
Козёл не будет садовником, а
парень - шадханом.
2.
אַ
באַרג מיט אַ
באַרג קומען
זיך ניט
צונױף, אַ
מענטש מיט אַ
מענטש – יאָ.
A barg mit a barg kumen zix
cunojf, a menč mit a menč – jo.
Гора с горой не сходится, а
человек с человеком всегда сойдётся.
3.
אַ
באַרימער איז
גוט צו
שמײַסן.
A barimer
iz gut cu šmajsn.
Хвастуна хорошо хлестать.
4.
אַ
בדחן מאַכט
אַלעמען
פֿרײלעך און
אַלײן איז ער
אומעטיק.
A batxn maxt alemen frejlex un
alejn iz er umetik.
Бадхен всех делает веселыми, а сам он грустный.
5.
אַ
בחור טאָר קײן
שדכן ניט זײַן
(און אַ הונט – קײן
קצבֿ).
A boxer tor kejn šatxn nit zajn (un a hunt – kejn kacev).
Пустили козла в огород.
6.
אַ
ביסל און אַ
ביסל װערט אַ
פֿולע שיסל.
A bisl un a bisl vert a fule
šisl.
Мало помалу миска станет
полной. Копейка рубль бережёт.
7.
אַ
ביסל גערעדט,
אַ סך
געמיינט.
A bisl geredt, a sax gemejnt.
Не спеши языком, торопись
делом.
8.
אַ
בלינד הינדל
געפֿינט אױך
אַ מאָל אַ
קערנדל.
A blind hindl gefint ojx a mol a kerndl.
Слепая курочка также находит
зёрнышко. Не было ни гроша, да вдруг алтын.
9.
אַ
גאָלדענער
שליסל עפֿנט
אַלע טירן.
A goldene šlisl efnt ale tir.
Золотой ключ открывает все
двери. Золотой молоток и железные ворота отпирает.
10.
אַ
גאַסט אױף אַ
װײַל זעט אױף
אַ מײַל.
A gast af
a vajl zet af a majl.
Гость недолго гостит, да
много видит.
11.
אַ
גבאי דערצײלט
קײן מאָל ניט
צו זײַן
גבאות.
A gabe dercejlt kejn mol nit cu zajn gaboes.
Габбай никогда не рассказывает о своём ремесле.
12.
אַ
גוט װאָרט
ברענגט אַ
גוטן ענטפֿער.
A gut vort brejngt a gutn entfer.
Доброе слово приносит добрый
ответ.
13.
אַ
גוט מאָרגן
ברענגט אַ גוט
יאָר.
A gut morgn brejngt a gut jor.
Доброе утро приносит добрый
день.
14.
אַ
גוטן פֿרײַנד
דערקענט מען
אין דער נױט.
A gutn frajnd derkent
men in der nojt.
Хорошего друга узнают в
нужде. Друг познаётся в беде.
15.
אַ
גוטע התחלה
איז אַ האַלבע
אַרבעט.
A gute hasxole iz
a halbe arbet.
Доброе начало – полработы.
16.
אַ
גוטער אָנהײב
אַז אַ האַלבע
אַרבעט.
A gutter onhejb az a halbe arbet.
Доброе начало полдела откачало.
17.
אַ
גוטער ליגן
איז אױך
אַמאָל װערט
געלט.
A guter
lign iz ojx
amol vert gelt.
Хорошая ложь иногда тоже
стоит денег.
18.
אַ
גנבֿ פֿון אַ
גנבֿ איז
פּטור.
A ganev
fun a ganev iz poter.
Вор от вора избавляется.
19.
אַ
געבונדענעם
שלאָגט מען
ניט.
A gebundenem šlogt men nit.
Лежащего не бьют.
20.
אַ
געװױנשאַפֿט
איז די צװײטע
נאַטור.
A gevojnšaft iz di cvejte
nature.
Привычка – вторая натура.
21.
אַ
געשאָנקענעם
פֿערד קוקט מען
ניט אין די
צײן.
A gešonkenem ferd kukt men nit in di cejn.
Дарёному коню в зубы не
смотрят.
22.
אַ
גראָשן היט
אָפּ דעם
רובל.
A grošn hit op dem
rubl.
Копейка рубль бережёт.
23.
אַ
גרױסער
װאָלקן – אַ
קלײנער רעגן.
A grojser volkn – a klejner regn.
Большое облако – маленький
дождь. Много шуму из ничего. Гора родила мышь.
24.
אַ
גרױסער טאָג
און גײט אױך
אַװעק.
A grojser
tog un gejt ojx avek
Даже большой день уходит.
25.
אַ
האַלבער אמת
איז אַ
גאַנצער ליגן.
A halber emes iz
a gancer lign.
Половина правды – целая ложь.
26.
אַ
הון איז גוט
צו עסן זאַלבע
נאַנד – איך
און די הון.
A hun
iz gut cu esn zalbenand – ix un di hun.
Курицу хорошо кушать вдвоём –
я и курица.
27.
אַ
הונט װאָס
בילט בײַסט
ניט.
A hunt vos bilt bajst nit.
Не всякая собака, что лает,
кусает.
28.
אַ
הונט שיקט מען
ניט אין
יאַטקע
אַרײַן.
A hunt sikt men nit in jatke arajn.
Пустили козла в огород.
29.
אַ
הערינג איז
גענוג פֿאַר
צען מענטשן –
אַ הון קױם
פֿאַר צװײ.
A hering iz genug
far cen menčn – a hon kojm far cvej.
Селёдки хватает на десятерых,
а курицы почти на двоих.
30.
אַ
װאָלף
פֿאַרלירט
זײַנע האָר,
אָבער ניט זײַן
נאַטור.
A volf farlirt zajne hor,
ober nit zajn nature.
Волк теряет свои волосы, но
не свой вид. Сколько волка не корми, он все в лес смотрит.
31.
אַ
װאָרט איז
אַזױ גוט, װי
אַ חתימת־יד.
A vort iz azoj gut, vi a xsimes-jad.
Уговор дороже денег.
32.
אַ
װאָרט איז װי
אַ פֿײַל – בײדע
האָבן גרױסע
אײַל.
A vort iz vi a fajl – bejde
hobm grojse ajl.
Слово не воробей: вылетит –
не поймаешь.
33.
אַ
װאָרט איז
ערגער פֿון אַ
פּאַטש.
A vort iz erger fun a pač.
Слово тяжелее оплеухи.
34.
אַ
װאָרט קען מען
ניט
צוריקנעמען.
A vort
ken men nit curiknemen.
Слово нельзя забрать обратно.
35.
אַ
װאַרשעװער
איז נאָר קלוג
ביז די
ראָגאַטקעס.
A varšever
iz nor klug
biz di rogatkes.
Варшавянин умён только до
городской заставы.
36.
אַ
װײַב און אַ
פֿערד באָרגט
מען נישט
אַװעק.
A vajb un a ferd borgt men ništ avek.
Жену и лошадь не одалживают.
37.
אַ
װײַב מאַכט
פֿונעם מאַן
אַ נאַר און
אַ האַר.
A vajb maxt funem man a nar un a har.
Жена делает мужа дураком и господином. Ищите женщину!
38.
אַ
װײַב שטעלט
אױף די פֿיס,
און אַ װײַב
וואַרף פֿון
די פֿיס.
A vajb
štelt af
di fis, un a vajb varft fun di fis.
Жена ставит на ноги, и жена
валит с ног.
39.
אַ
זײגער איז
בעסער װי
מזומן געלט –
מזומן געלט
גײט אַװעק און
אַ זײגער
שטעלט זיך אָפּ.
A zejger iz beser vi mezumen
gelt – mezumen gelt gejt avek
un a zejger štelt er op.
Часы лучше наличных денег,
наличные деньги уходят, а часы отстают.
40.
אַ
חכם עסט כּדי
ער זאָל לעבן,
אַ נאַר לעבט
כּדי ער זאָל
עסן.
A xoxem
est kedej
er zol lebm,
a nar lebt kedej er zol
esn.
Умный кушает, чтобы жить, дурак живет, чтобы кушать.
41.
אַ
חכם שװײַגט
שטיל.
A xoxem švajgt štil.
Мудрец молчит тихо.
42.
אַ
חסרון די כּלה
איז צו שײן.
A xisorn di kale iz cu šejn.
Недостаток невесты, что она
очень красива.
43.
אַ
טאַנץ גײט ניט
פֿאַר קײן עסן.
A tanc gejt nit far kejn esn.
Соловья баснями не кормят.
44.
אַ
טאַפּ אין
װאָגן שאַט
ניט.
A tap in vogn šat nit.
Попытка не пытка.
45.
אַ
טאָפּ, מיט
װאָס ער קאָכט
זיך אָן –
שמעקט ער.
A top, mit vos er
koxt zix on – šmekt er.
Горшок, с чем он варится -
тем пахнет.
46.
אַ
טױבער האָט
געהערט, װי אַ
שטומער האָט
דערצײלט, אַז
אַ בלינדער
האָט געזען,
װי אַ קרומער איז
גיך־גיך־גיך
געלאָפֿן.
A tojber
hot gehert, vi a štumer
hot dercejt, az a blinder
hot gezen, vi a krumer iz gix-gix-gix gelofn.
Глухой слышал, как немой рассказывал, что слепой видел, как хромой
быстро-быстро бежал.
47.
אַ
טראָפּן ליבע
ברענגט
אַמאָל אַ ים
טרערן.
A tropm libe brejngt
amol a jam trern.
Капля любви иногда приносит
море слёз.
48.
אַ
יונג בײמעלע
בײגט זיך אַן
אַלטס ברעכט
זיך.
A jung bejmele bejgt zix an alts brext zix.
Молодое дерево гнётся, старое
– ломается.
49.
אַ
ייִד אַ למדן
קאָן קײן אַ
חסיד ניט זײַן
און עם האַרץ
קאָן קײן
אפּיקורס ניט
זײַן.
A jid
a lamdn kon kejn a xosid nit zajn un amorec
kon kejn epikojres nit zajn.
Учёный еврей не может стать
хасидом, а невежа – безбожником.
50.
אַ
ייִד און אַ
װאָלף גײען
ניט אַרום
לײַדיק.
A jid un volf gejen nit arum lajdik.
Волка ноги кормят.
51.
אַ
ייִד איז יעדן
גרױס אין די
אױגן.
A jid iz
jedn grojs in di ojgn.
Еврей каждому велик в глазах.
52.
אַ
ייִד ענטפֿערט
תּמיד
פֿאַרקערט:
זאָגט מען אים
"שלום־עליכם",
ענטפֿערט ער
"עליכם־שלום".
A jid
entfert tomid farkert: zogt men “Šolem-alejxem”, entfert er “Alejxem-šolem”.
Еврей всегда отвечает
наоборот: говорят «мир вам», отвечает «вам мир».
53.
אַ
לאָך מאַכט
דעם גנבֿ.
A lox maxt dem ganef.
Дыра делает вора. Плохо не
клади, вора в грех не вводи.
54.
אַ
ליגנער גלײבט
ניט קײנעם.
A ligner glejbt nit kejnem.
Лжец не верит никому.
55.
אַ
ליגנער מוז
האָבן אַ גוטן
זכּרון
A ligner muz hobm
a gutn zikorn.
Лжец обязан иметь хорошую
память.
56.
אַ
לעפֿל דזעגעכץ
אין אַ פֿעסל
האָניק.
A lefl dzegexc in a fesl honik.
Одна ложка дёгтя портит бочку
мёда.
57.
אַ
מאָל איז אַ
װײַב װי אַ
הונט אין הױז.
Amol iz a vajb
vi a hunt in hojz.
Иногда жена как собака в
доме.
58.
אַ
מבֿין װי אַ
חזיר אױף
הײװן.
A mejvn vi a xazer af hejvn.
Знаток как свинья на дрожжах.
59.
אַ
מוטער מוז
האָבן אַ גרױס
פֿאַרטעך, די
חסרונות פֿון
די קינדער
פֿאַרדעקן.
A muter muz hobm a grojs
fartex, di xesrojnes fun di kinder fardekn.
Мать обязана иметь большой
фартук, чтоб недостатки детей скрывать.
60.
אַ
מײַסטער װערט
ניט געבױרן.
A majster vert nit gebojrn.
Не боги горшки обжигают.
61.
אַ
מכּה איז גוט
בײַ יענעם
אױפֿן האַלדז.
A make iz gut ba jenem afn
haldz.
Язва хороша у другого на шее.
62.
אַ
מכּה איז גוט
בײַ יענעם
אונטערן
אָרעם.
A make iz
gut ba jenem untern
Язва хороша у другого под рукой.
63.
אַ
ממזר מעג מען
זײַן און קלוג
זאָל מען
זײַן.
A mamzer
meg men zajn un klug zol men zajn.
Пройдохой можно быть, а умным надо быть.
64.
אַ
מענטש איז
געגליכן צו אַ
שוסטער: אַ
שוסטער דאַרף
האָבן אַ װײַב
און אַ מענטש
דאַרף אױך האָבן
אַ װײַב.
A menč iz geglixn cu a šuster: a šuster darf hobm a vajb un
a menč darf ojx hobm a vajb.
Человек подобен сапожнику: у
сапожника должна быть жена и у человека также должна быть жена. Без жены как
без рук.
65.
אַ
מענטש איז װי
אַ סטאָליער –
הײַנט לעבט
ער, מאָרגן
שטאַרבט ער.
A menč iz vi a stoljer – hajnt
lebt er, morgn štarbt er.
Человек как столяр – сегодня
живёт, а завтра умирает.
66.
אַ
נאָדל קען מען
אין קײן זאַק
ניט
באַהאַלטן.
A nodl ken men in kejn zak nit bahaltn.
Шила в мешке не утаишь.
67.
אַ
נאַר איז
תּמיד אַ
בעל־גאװה.
A nar iz tomid
a bal-gajve.
Глупец всегда гордец.
68.
אַ
נאַר איז
ערגער פֿאַר
אַ רשע.
A nar iz
erger far a roše.
Вор хуже злодея. Простота
хуже воровства.
69.
אַ
נאַר גיט, אַ
קלוגער נעמט.
A nar git,
a kluger nemt.
Дурак даёт, умный берёт.
70.
אַ
נאַר האָט מען
אַ שײן װײַב.
A nar
hot men a šejn vajb.
У дурака
красивая жена.
71.
אַ
נאַר װאַקסט
אָן רעגן.
A nar vakst on regn.
Дурак растёт без дождя.
72.
אַ
נאַר טאָר מען
קײן האַלבע
אַרבעט ניט
װײַזן.
A nar tor
men kejn halbe arbet nit vajzn.
Дураку полработы не показывают.
73.
אַ
נאַר שאָקלט
מיטן קאָפּ
הינטער דער
טיר.
A nar šoklt mitn kop hinter der tir.
Дурак в ответ качает головой за дверью.
74.
אַ
נײַער בעזעם
קערט גוט.
A najer bezem kert gut.
Новая метла чисто метёт.
75.
אַ
סוחר טאָר קײן
הונט ניט זײַן
און אַ הונט אַ
סוחר – אַװדאי
ניט.
A sojxer
tor kejn hunt nit zajn un a hunt a sojxer – avade nit.
Купец не может быть собакой,
а собака, конечно, же, купцом.
76.
אַ סך
זמירות און
װינציק
<װײניק>
לאָקשן.
A sax zmires un vincik <vejnik>lokšn.
Много песнопений и мало
лапши. Игра не стоит свеч.
77.
אַ
פּאַטש איז
לײַכטער צו
באַקומען, װי
צו געבן.
A pač
iz lajxter cu bakumen, vi cu gebn.
Оплеуху легко получить, чем
дать.
78.
אַ
פּאַטש
אַפֿילו נאָך
זיבן יאָר
געדענקט זיך.
A pač afile nox zibm jor
gedenkt zix.
Оплеуха даже через семь лет
помнится.
79.
אַ
פּאַרך טאָר
ניט זײַן קײן
ראָש־הקהל.
A parx tor men nit zajn kejn roš-hakohol.
Парша не смеет быть главой
общины.
80.
אַ
פּען איז גוט –
אַז מע קען.
A pen iz
gut – az me ken.
Перо хорошее – когда умеют.
81.
אַ
פּען האָט צװײ
שפּיצן, מע
קאָן זיך
צעשטעכן און
יענעם.
A pen hot cvej špicn, me kon zix ceštexn un jenem.
У пера два острия, может расколоться
и другое.
82.
אַ
פּרנס מעג
זײַן גרױס װי
אַ האָן, זיצט
ער פֿאָרט
אױבן אָן.
A parnes meg zajn grojs vi a hon, zict er
Содержатель может быть
большим как петух, а сидит всё-таки на почётном месте.
83.
אַ
פֿעטער רבֿ און
אַ מאָגערער
גלח טױגן בײדע
ניט.
A feter rov un a mogerer galex
tojgn bejde nit.
Упитанный равин
и худой поп, оба ни на что не годятся.
84.
אַ
פֿערד אױף פֿיר
פיס
ספּאָטיקעט
זיך, בפֿרט אַ מענטש
אױף אײן צינג.
A ferd af
fir fis spotiket zix, bifrat a menč
af ejn cung.
Конь о четырёх ногах, да и то
спотыкается. И на старуху бывает проруха.
85.
אַ
פֿרױ האָט
לאַנגע האָר
און קורצן
שׂכל.
A froj hot lange
hor un kurcn sejxl.
У женщины волос длинный, а ум
короткий.
86.
אַ
פֿרײַנד
דערקענט מען
אין נױט.
A frajnd derkent men in nojt.
Друзья познаются в беде.
87.
אַ
פֿרעמדן תּחת
איז גוט צו
שמײַסן.
A fremdn
toxes iz gut cu šmajsn.
Чужую задницу
хорошо хлестать.
88.
אַ
ציג האָט אויך
אַ באָרד און
איז ניט מער
װי אַ ציג.
A cig hot ojx a bord un
iz nit mer vi a cig.
Коза тоже имеет бороду и не
более как коза.
89.
אַ
קאַטאָװעס
איז אַ
האַלבער אמת.
A katoves iz a halbe emes.
В каждой шутке есть доля
правды.
90.
אַ
קאַץ אין
הענטשקעס װעט
קײן מײז ניט
כאַפּן.
A kac
in henčkes vet kejn majz nit xapm.
Кошка в перчатках мышей не
ловит.
91.
אַ
קאַץ זאָל מען
פֿאַר קײן
סאַרװער ניט
מאַכן.
A kac zol
men far kejn sarver nit maxn.
Кошку не следует делать
распорядителем торжества.
92.
אַ
קאַץ קען אױך
קאַליע מאַכן.
A kac ken ojx kalje maxn.
Кошка также может портить.
Москва от копеечной свечи сгорела.
93.
אַ
קאַץ שיקט מען
ניט נאָך
פּוטער (און
אַ הונט נאָך
פֿלײש).
A kac šikt men nit
nox puter (un a hunt nox flejš)
Кошку не посылают за маслом,
а собаку за мясом. Пустили козла в огород.
94.
אַ קו
איז איבערן
דאַך געפֿלױגן
און האָט אַן אײ
פֿאַרלױרן.
A ku iz ibern dax geflojgn
un hot an ej farlojrn.
В огороде бузина, а в Киеве
дядька.
95.
אַ
קוש אין
פּיסקל, אַ
שטאָך אין
הערצל.
A kuš in piskl, a štox in hercl.
Мягко стелет, да жёстко
спать.
96.
אַ
קינד איז
ערגער װי אַ
גזלן און מע
מוז טאַנצן
נאָך אױף זײַן
חתונה.
A kind iz
erger vi a gazlen un me muz tancn nox af
zajn xasene.
Ребёнок хуже, чем злодея и
обязан танцевать ещё на своей свадьбе.
97.
אַ
קינד אָן אַ
פֿאָטער איז
אַ האַלבער
יתום, אָן אַ
מוטער – אַ
גאַנצער יתום.
A kind
on a foter iz a halber josem, on a muter – a gancer josem.
Ребёнок без отца половина
сироты, без матери – целая сирота.
98.
אַ
קלאַפּ
פֿאַרגײט, אַ
װאָרט
באַשטײט.
A klap fargejt, a vort baštejt.
Шлепок проходит, слово
остаётся.
99.
אַ
קלאָץ צו די
יאָרן, אַז
מיקיטקע איז
אַ סטאַראָסטע.
A kloc cu di yorn, az
Mikitke iz a staroste.
Без пастуха и овцы не стадо
100.
אַ
קללה איז ניט
קײן
טעלעגראַמע.
זי קומט ניט אָן
אַזוי גיך.
A klole iz nit kejn
telegrame, zi kumt nit on azoj gix.
Проклятие – не телеграмма,
она не доходит так быстро.